برای تعیین تکلیف میراث هرکس پس از فوت، ابتدا باید ورثه را تعیین کرد.
رسیدگی به این امر از سوی مرجع قانونی و با رعایت تشریفات مقرر در قانون را «انحصار وراثت» و رای صادر شده را «تصدیق یا گواهی انحصار وراثت» مینامند.
برای پاسخ به این سوال که چه کسانی حق انحصار وراثت دارند، باید درباره افراد ذینفع هم توضیح دهیم.
افراد ذینفع در انحصار وراثت به چند دسته تقسیم میشوند:
فرد طلبکار از متوفی میتواند با اثبات موضوع طلب، برای دریافت گواهی انحصار وراثت اقدام کند.
فرد وصی (یعنی فردی که به واسطه وصیت متوفی اختیار بخشی از اموال را دارد.)
فرد موصیله (زمانی که متوفی در وصیتنامه خود از فردی یاد میکند که به واسطه انجام انحصار وراثت ایشان نفع میبرد.)
فردی که در صورت به اثبات رساندن وارث بودن شخص دیگری سود ببرد. (فرض کنید شخصی بخشی از مال متوفی را از وراث خریداری کرده است.)
درخواست کتبی انحصار وراثت مشتمل بر نام، مشخصات کامل و اقامتگاه
گواهی فوت متوفی صادر شده از سوی اداره ثبت احوال
کپی شناسنامه ورثه
کپی عقدنامه همسر دائمی متوفی
فرم استشهادیه دال بر منحصر بودن وراث به اشخاص نامبرده
گواهی تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث به اداره امور اقتصادی و دارایی آخرین محل اقامت متوفی